Wrocław jest wspólnotą, której mieszkańcy i mieszkanki żyją we wzajemnym szacunku bez względu na swoje pochodzenie, odrębność kulturową, język czy religię. Warto docenić wkład różnych kultur w rozwój naszej społeczności i wspólnie dokładać cegiełki w budowę przyszłości miasta. We Wrocławiu stawiamy na wiedzę i edukację, bezpieczeństwo oraz integrację wszystkich mieszkańców.
Taka jest wrocławska wizja - tak ma wyglądać nasz międzykulturowy dialog, do którego podwaliny przecież istnieją. Jakie? Choćby historycznie udokumentowane tradycje wielokulturowości Wrocławia, miano miasta akademickiego, rozwiniętego gospodarczo, połączonego ze światem siecią dróg lądowych i lotniczych, miejsca, które obcokrajowcy wybierają do pracy i życia.
Działalność na rzecz dialogu sięga początku lat 90. Już wtedy jednym z głównych punktów na międzykulturowej mapie Wrocławia była „Dzielnica Wzajemnego Szacunku”. Jej granice wyznaczają ulice, przy których stoją: kościół katolicki, kościół ewangelicki, prawosławny sobór i synagoga. Miejsce to do dziś symbolizuje różnorodność i tolerancję religijną i kulturową.
Kolejnym dużym krokiem było przystąpienie miasta do rządowego Programu na rzecz społeczności romskiej w 2003 roku. Przedstawiciele samorządu Wrocławia wdrażali powyższy program, organizowali partnerstwa pomiędzy urzędem, organizacjami pozarządowymi i społecznością romską, inicjowali prace nad projektami oraz współpracowali przy organizacji spotkań, szkoleń, festiwali.
Systematyczna współpraca z przedstawicielami organizacji mniejszości narodowych i etnicznych mieszkających we Wrocławiu rozpoczęła się w roku 2007, kiedy Departament Spraw Społecznych Urzędu Miejskiego Wrocławia zaprosił przedstawicieli mniejszości do prac w zespole merytorycznym. W roku 2008 został zorganizowany pierwszy festiwal Kalejdoskop Kultur, a w roku 2009 powołano porozumienie Kalejdoskop Kultur, przekształcone później w fundację. W ramach partnerstwa zorganizowano szereg projektów (m.in. festiwal Kalejdoskop Kultur, konferencje, debaty), włączając tematykę mniejszościową w dyskurs społeczny. Z drugiej strony organizacja była jednocześnie odpowiedzią na potrzeby środowiska mniejszości narodowych i etnicznych w zakresie zintegrowania informacji, wsparcia organizacyjnego oraz realizacji wspólnych projektów.
W 2009 roku powołana została również jednostka pomocnicza Gminy Wrocław – Wrocławskie Centrum Rozwoju Społecznego (WCRS), wówczas jeszcze pod nazwą Centrum Informacji i Rozwoju Społecznego (CIRS). Fundamentem, na którym zbudowano WCRS, były dwa programy realizowane wcześniej na zlecenie Wydziału Zdrowia oraz Departamentu Spraw Społecznych UM Wrocławia: Młodzieżowe Centrum Informacji i Rozwoju oraz Wrocławskie Centrum Seniora.
Działania tych jednostek były bardzo różnorodne: od działań na rzecz seniorów i młodzieży, przez programy prozdrowotne, program poradnictwa prawnego, wsparcia rodzin, dzieci i młodzieży, do działań na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz dialogu międzykulturowego. Wrocławskie Centrum Rozwoju Społecznego skupiło się na jednym głównym celu: być jak najbliżej wszystkich mieszkańców Wrocławia.
Kluczowe działania Zespołu Dialogu Międzykulturowego WCRS to wspieranie edukacji międzykulturowej, przeciwdziałanie konfliktom międzykulturowym i przeciwdziałanie mowie nienawiści, procesów integracyjnych pomiędzy społeczeństwem miasta a nowo przybyłymi do niego osobami, a tym samym zapobieganie wykluczeniu i dyskryminacji. Te długofalowe cele nie są możliwe do zrealizowania samodzielnie, a potrzeba współpracy i kompleksowego działania wielu aktorów: zarówno instytucji i departamentów miejskich, jak edukatorów/ek i przedstawicieli/ek organizacji pozarządowych, pracowników szkół czy miejsc aktywności lokalnej.
Wymiana doświadczeń była możliwa m.in. podczas corocznych Targów Edukacji Międzynarodowej (realizowanych od 2014 roku). Uczestnicy mogli zapoznać się z aktualną ofertą organizacji pozarządowych, a także usłyszeć wystąpienia zaproszonych gości – badaczy i reprezentantów środowisk kulturowych z Polski i innych krajów europejskich. W 2021 roku odpowiadając na potrzebę włączenia w dyskusje mieszkańców Wrocławia i społeczności migranckich, targi zmieniły formułę i odbyły się pod nazwą Dialogopolis, czyli dni dialogu i edukacji międzykulturowej. W nowej formule, Dialogopolis odbyło się dwukrotnie (w 2021 i 2022 roku). Uczestnicy, podczas spotkań, dyskusji, warsztatów i akcji artystycznych, wspólnie szukali odpowiedzi na pytania związane z inkluzywnością i płynnością języka, a także o tym jak tworzyć miasto otwarte, zapraszające i uwzględniające potrzeby mieszkańców w obliczu wyzwania - ciągle zmieniającym się obrazem społeczeństwa we Wrocławiu.
Od 2013 roku, obcokrajowców przybywających do Wrocławia wspierał zespół specjalistów i specjalistek pod nazwą Infolink, który dziś jako, działający w ramach Zespołu Dialogu Międzykulturowego, punkt informacji dla migrantów/-ek i uchodźców/czyń WroMigrant proponuje nie tylko pomoc w kwestiach formalnych, ale też informuje na bieżąco o wszystkim, co może zainteresować tę grupę odbiorców i próbuje pomóc w rozwiązywaniu problemów dnia codziennego.
Warte podkreślenia są także kluczowe partnerstwa na poziomie krajowym. Wrocław już od lat jest jednym z 12 miast członkowskich Unii Metropolii Polskich. Jako przedstawiciele stolicy Dolnego Śląska, od 2017 roku, współdziałamy w komisji UMP ds. Migracji i Integracji. W ramach współpracy samorządy zadeklarowały wolę do opracowania i wdrożenia lokalnych planów działania w zakresie integracji imigrantów, których celem jest budowa podstawowych standardów w obszarach edukacji, zatrudnienia, bezpieczeństwa, kultury, pomocy społecznej i zdrowia.
Wraz ze zwiększonym ruchem migracyjnym i coraz większą różnorodnością Wrocławia pojawiły się nowe wyzwania i potrzeby społeczne. Odpowiedzią na nie była Strategia Dialogu Międzykulturowego na lata 2018-2022. Dokument ten wskazał jak ważne jest tworzenie warunków do budowania nowych więzi, podnoszenia kompetencji międzykulturowych, które są niezbędne dla wzajemnego zrozumienia, współistnienia czy współpracy. Akceptowanie i docenianie wartości, które inne kultury wnoszą w życie wspólnoty, pozostaje w ścisłej zależności ze znajomością i zrozumieniem własnej tożsamości kulturowej. Wszystkie te elementy stanowią potencjał dalszego rozwoju dla miasta, a dla mieszkańców możliwość udziału w nowym, ważnym etapie życia naszej wspólnoty. Głównym sukcesem wdrożenia Strategii jest międzysektorowa współpraca wielu wydziałów i jednostek miejskich z organizacjami pozarządowymi.
Dialog ten jest podstawą do budowania spójności społecznej Wrocławia – Miasta Spotkań. Od 2020 roku, jako trzecie polskie miasto, Wrocław dołączył do Programu Miast Międzykulturowych Rady Europy (ICC), deklarując tym samym gotowość do kontynuacji prowadzenia polityk miasta otwartego i uwzględniającego w swojej strategii potencjału międzykulturowości.
Źródła:
Nowa edycja warsztatów międzykulturowych dla instytucji miejskich i publicznych.
Szkolenie pn. “Strategia przeciwdziałania plotkom w polskich miastach” odbyło się…
Ponad 3500 konsultacji, 70 zorganizowanych wydarzeń i w sumie ponad 7500 osób…
